Sprzęgło to urządzenie stosowane do łączenia wałów w celu przekazywania momentu obrotowego. Silniki, pompy, wentylatory, przekładnie oraz turbiny to typowe aplikacje przemysłowe które połączone są ze sobą za pomocą sprzęgieł. Sprzęgło musi być ustawione idealnie w osi obrotu wałów, ponieważ to pozwala zwiększyć efektywność energetyczną a tym samym zminimalizować straty i wydłużyć czas między remontami.
Tylko precyzyjnie ustawione wały względem siebie pozwalają na przenoszenie mocy bez strat energii.
Najczęściej spotykane typy sprzęgieł:
- Sprzęgło sztywne
- Sprzęgło podatne
- Sprzęgło przegubowe
Sprzęgło sztywne
Sztywne połączenie jest stosowane, gdy wymagane jest dokładne ustawienie wału. Powierzchnie sprzęgające są sztywne i przykręcone bezpośrednio ze sobą.
Sprzęgło podatne
Częstym błędem w rozumieniu konstrukcji sprzęgła podatnego jest stwierdzenie, że sprzęgła elastyczne zostały tak zaprojektowane aby niwelować błędy ustawienia bez konieczności precyzyjnego osiowania. Sprzęgła elastyczne zaprojektowane są w taki sposób, aby zmniejszyć skutki drgań w trakcie uruchamiania. Sprzęgło i wały muszą być prawidłowo ustawione wzdłuż osi obrotowej. Wały i maszyny z powodu nadmiernych drgań mogą zostać uszkodzone jak również prowadzi to do zwiększonego zużycia energii elektrycznej.
Sprzęgło przegubowe
Sprzęgło przegubowe często zawiera elastyczne membrany na obu końcach wału dystansowego. Sprzęgła te wymagają szczególnej uwagi podczas przeprowadzania osiowania, ze względu na dodatkowy punkt przegubu.
Osiowanie sprzęgła
W przypadku braku prawidłowego ustawienia maszyn, wały obracają się mimośrodowo co powoduje wzrost zużycia energii, wzrost poziomu drgań oraz naprężeń. W ostateczności prowadzi to do nieplanowanych postojów lub awarii. Błąd osiowości jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do awarii (>50%).